Üstün
bir teknoloji ürünü olan lastik, aracın zeminle tek temas
noktasıdır. Bu temas noktasının alanı, her lastik için bir
kartpostal büyüklüğündedir. Lastik çeşitli işlevlerini yerine
getirmek için, işte bu birkaç santimetre karelik yerle yetinmek
zorundadır.
Lastiğin en
önemli işlevlerini ise şöyle sıralayabiliriz:
Taşımak:
Aracı ve yükünü taşımak, ama aynı zamanda kalkış ve fren
anında ortaya çıkan büyük yük transferine mukavemet etmek.
Aktarmak:
Aracı
ve yükünü taşımak, ama aynı zamanda kalkış ve fren anında
ortaya çıkan büyük yük transferine mukavemet etmek.
Yönlendirmek:
Fren yapıldığında viraj alırken motorun gerekli gücünü
aktarmak.
Pürüzlerin
Etkisini Azaltmak: Yolun
durumu ve iklim şartları ne olursa olsun, aracı büyük bir
emniyetle yönlendirmek.
Uzun
Ömürlü Olmak:
Şöförün ve yolcuların konforunu sağlamak, aracın uzun ömürlü
olması için yolun pürüzlerinin etkisini azaltmak.
1- Hava sızdırmayan sentetik kauçuk tabaka
Bu tabaka lastiğin içinde bulunur ve iç lastik yerine geçer.
2- Karkas katı
Karkas, kauçuğa yapışık çok sayıda paralel ince tekstil telden oluşur. Bu teller lastik yapısının kilit bir unsurudur ve lastiğin basınca karşı direnç gösterebilmesini sağlar. Bir otomobil lastik karkası içinde, her biri 15 kg'lık bir kuvvete karşı direnç gösterebilecek yaklaşık 1400 tel vardır.
3- Turn-up
Rolü, jantın çekiş ve frenleme etkilerini zeminle temas yüzeyine aktarmaktır.
4- Topuk teli demeti lastiğin janta oturmasını sağlar. Kopma riski olmaksızın 1800 kg'a kadar dayanabilirler.
5- Yanaklar, esnek kauçuktan oluşan yanaklar, karkasa zarar verebilecek darbelere karşı lastiği korur (örneğin kaldırıma çarpma). Sert kauçuk kısım, lastik ile jant arasındaki bağlantıyı sağlar.
6- Sırt Kuşakları
Çok ince fakat çok dirençli çelik tellerden oluşur ve çapraz şekilde birbiri üzerine yapışır. Tellerinin birbirleri ile kesişmesi, deforme olmayan üçgenler oluşturmaktadır. Üçgenleme olarak adlandırılan bu kısım, sert sırt kuşaklarını oluşturur.
Lastiği çevreleyen sırt kuşaklarının oldukça karmaşık bir rolü vardır:
- merkezkaç kuvvetin etkisiyle gerilmemek için, kullanım koşulları ne olursa olsun, lastiğin çapına tamamen hakim olunabilmesi amacıyla lastiğin dairesel dönüş yönünde yeterince sert olmalıdırlar.
- sapma kuvvetlerine karşı direnç gösterebilmek için, ilerleme yönünde de sert olmalıdırlar. Ancak, "engeli aşabilmek" için aynı zamanda dikey yönde de esnek olmalıdır. Sırt kuşaklarını elde etmek için, çeliği kauçuğa yapıştırmak gerekmektedir. Birbirinden ayrılmaz bu bileşenler arasında, elde etmesi çok zor mükemmel bir uyum gereklidir.
7- Koruyucu kuşaklar
Bu kuşaklar, yüksek hızda sabit profilini korur ve böylece ısınmaları azaltır. Merkezkaç kuvvetinin etkisiyle gerilmemek için sırt kuşağına dik gelen, genellikle naylon tel veya tellerin bir araya geldiği kuşaklardan oluşmaktadır.
8- Sırt bandı sırt kuşaklarının üzerinde bulunur. Lastiğin desenini bulunduran bu kısım yol ile temasta olacaktır. Sırt bandı zeminle temas yüzeyinde, çok önemli kuvvetlere karşı direnç göstermelidir. Sırt desenini oluşturan karışım, her türlü yolda zemine tutunabilmeli, eskimeye ve aşınmaya karşı dirençli olmalı ve düşük seviyede ısınmalıdır.
Daha sonra geriye, sırt deseninin gerçekleştirilmesi ve bütün bu bileşimi mükemmel biçimde sağlam kılmak için tamamının kalıpta uygun basınç ve sıcaklıkta işlenmesi kalmaktadır.